Dzięki naszemu partnerowi – firmie EVIO Polska prezentujemy Państwu kolejną odsłonę naszego Słowniczka.

Internet (sieć sieci) – Ogólnoświatowa sieć komputerowa powstała przez połączenie sieci rozległych (WAN – Wide Area Networks), miejskich (MAN – Metropolitan Area Networks) i lokalnych (LAN – Local Area Networks) wymieniających między sobą informacje cyfrowe.

Pakiet (inaczej datagram) – Jednostka danych, na które podzielone są wiadomości przesyłane w Internecie lub w sieci lokalnej. Wiadomość, która ma być wysyłana od komputera A do B dzielona jest na pakiety, każdy z nich może być przesłany inną drogą – dzięki temu odbiorca otrzyma wiadomość nawet wówczas, gdy jeden węzeł ulegnie uszkodzeniu. Za wybór trasy pakietu odpowiedzialne są routery obsługujące rozmaite protokoły. Pakiet składa się z nagłówka i pola danych. W nagłówku pakietu zawarty jest m.in. adres IP adresata wiadomości. Najczęściej wykorzystywanym protokołem warstwy sieci jest protokół IP.

IP (ang. Internet Protocol) – Protokół sieciowy służący do przekazywania pakietów (datagramów) od nadawcy do odbiorcy wiadomości z uwzględnieniem struktury sieci między dowolnymi jej punktami. Urządzenia pracujące w sieci komputerowej mają przypisany unikalny adres IP składający się z czterech (dla IPv4) lub z szesnastu (dla IPv6) oktetów, czyli ośmiobitowych bajtów informacji. Dla wygody użytkowników poszczególne bajty adresu IP podawane są często w systemie dziesiętnym, zamiast binarnie. Tak jest choćby w konsoli systemów operacyjnych Windows, czy Linux.

Adres IP (np. komputera, set-top-boxa, telewizora smart TV) składa się z dwu części; pierwsza część definiuje podsieć, w której pracuje host, a druga część w sposób jednoznaczny określa go w sieci.
Istnieją specjalne klasy adresów IP, które nigdy nie są „routowane”. Te adresy mogą się powtarzać w wielu sieciach. Są to tzw. adresy wewnętrzne albo prywatne (nie z klasy publicznych). Komputery o adresach z puli prywatnych mogą kontaktować się z Internetem tylko poprzez translację adresów (ang. Network Address Translation) mającą miejsce w routerze brzegowym tych podsieci.

LAN (Local Area Network) – Lokalna sieć komputerowa łącząca komputery na określonym obszarze takim jak blok, szkoła, czy biuro. Sieć taką tworzy klient sieci (komputer, tablet etc.), urządzenie sieciowe (hub, switch, router) oraz medium transmisyjne (np. przewód UTP/STP, światłowód), którymi przesyłane są dane między klientami sieci. Opcjonalnie można zastosować w sieci router, aby łączyć mniejsze sieci LAN w większe lub w celu podłączenia sieci lokalnej do Internetu.

NAT (Network Address Translation) – Translacja adresu IP. Jedna z funkcji routera, dzięki której możliwe jest powtarzanie tych samych adresów IP w wielu podsieciach mimo kurczącej się puli adresów. Gdyby nie możliwość translacja adresów i możliwość tworzenia podsieci prywatnych wówczas pula adresów IP w Internecie uległaby wyczerpaniu już dawno temu. Dzięki funkcji NAT dowolne urządzenie w obrębie podsieci lokalnej składającej się z kilkunastu komputerów „widziany” jest przez urządzenia zewnętrzne (routery, switche, inne komputery podłączone do sieci etc. ) przy użyciu jednego adresu IP. Jest nim adres routera pełniącego funkcję bramy sieciowej.

Brama sieciowa (ang. gateway) – Urządzenie sieciowe (jest nim router brzegowy) za pośrednictwem którego komputery i inne urządzenia sieciowe łączą się z innymi sieciami komputerowymi i/lub z Internetem. Z tego względu karta sieciowa komputera w sieci LAN, aby uzyskać połączenie z Internetem powinna mieć odpowiednio ustawiony adres domyślnej bramy sieciowej.

Router – Urządzenie służące do łączenia różnych sieci komputerowych, pełniące rolę węzła komunikacyjnego. Jest w stanie przekazać pakiety z dołączonej do siebie sieci źródłowej do docelowej, rozróżniając ją spośród wielu dołączonych do siebie sieci.
Switch (przełącznik) – Urządzenie sieciowe służące do łączenia segmentów sieci komputerowej, będące jej węzłem. Jego zadaniem jest przekazywanie ramek danych między nadawcą a odbiorcą z doborem portu przełącznika, na który ramka jest przekazywana.

DHCP (ang. Dynamic Host Control Protocol) – Protokół komunikacyjny służący do automatycznego konfigurowania przez serwer klientów sieci komputerowej. Aby uzyskać dostęp do Internetu najczęściej kartę sieciową ustawia się w tryb automatycznego pobierania adresu IP. Wówczas po podłączeniu komputera do prawidłowo skonfigurowanej sieci komputerowej następuje przypisanie adresu IP do komputera. Taki sposób konfiguracji umożliwia jednoczesną obsługę wielu klientów sieci bez konieczności ręcznego ustawiania parametrów (adres IP, brama sieciowa, maska podsieci) na każdym z urządzeń.

DNS (ang. domain name server) – Protokół służący do tłumaczenia nazw domen na ich adresy IP i odwrotnie. Jego obsługą w Internecie zajmuje się system serwerów DNS o strukturze hierarchicznej, dzięki czemu użytkownik końcowy może połączyć się ze stroną internetową bez konieczności pamiętania adresu IP serwera, na którym ta strona się znajduje. Na przykład, użytkownik chcący odwiedzić stronę internetową firmy EVIO Polska musi zapamiętać jedynie nazwę domeny, czyli www.evio.pl. Jest to łatwiejsze, niż zapamiętanie adresu IP serwera, na której znajduje się ta strona WWW, (212.85.116.50).

VLAN (ang. Virtual Local Area Network) – Wirtualna sieć komputerowa. Wirtualizacja jest ważnym mechanizmem, dzięki niemu na jednym interfejsie fizycznym można wyodrębnić kilka sieci logicznych, a ruch sieciowy między nimi jest wówczas odseparowany.

VPN (ang. Virtual Private Network) – Wirtualna sieć prywatna utworzona między komputerami zdalnymi, chcącymi wymieniać zaszyfrowane dane. Dzięki zastosowaniu VPN pracownik może połączyć się z siecią korporacyjną zdalnie (np. z domu) bez obawy, że osoby trzecie przechwycą poufne dane.

Opracowanie: Michał Pilc, EVIO Polska, m.pilc@evio.pl